Kerkelijke ouderen dreigen soms volledig uit beeld van gemeente te raken

Irma Donkersloot pleit in deze Week voor Zorg en Welzijn voor mentorschap eenzame oudere:

‘Kerkelijke ouderen dreigen soms volledig uit beeld van gemeente te raken’

Utrecht, 15 maart 2016 – Kerken doen er goed aan de aandacht voor oudere eenzame gemeenteleden beter te organiseren. Vooral ouderen die de zondagse diensten niet meer kunnen bezoeken raken soms volledig uit beeld. Dat signaleert Irma Donkersloot, directeur en oprichter van MarthaZorg, in haar christelijke praktijk voor mantelzorgondersteuning. ‘Kerkelijke ouderen krijgen misschien wel wat meer bezoek dan een niet-kerkelijke, maar ook onder hen heerst veel schrijnende eenzaamheid.”

MarthaZorg komt veel bij christelijke ouderen over de vloer. Bijna altijd zijn ze lid van een kerkelijke gemeente. Irma ziet dat veel kerken een bezoekregeling voor ouderen hebben. “Ouderen krijgen gemiddeld één keer per twee maanden bezoek van hun predikant of een bezoekzuster. Ook worden ze af en toe opgehaald voor een activiteit doordeweeks, een ouderenmiddag bijvoorbeeld. Dat is heel goed maar toch haalt dit het gevoel van eenzaamheid niet weg. Kerkelijke ouderen krijgen misschien wel wat meer bezoek dan een niet-kerkelijke, maar ook onder hen heerst veel schrijnende eenzaamheid”

Volledig uit beeld
Eenzame kerkelijke ouderen hebben behoefte aan iemand op wie ze terug kunnen vallen, die een relatie met hen heeft, legt Irma uit. “Willen mensen uit een kerkelijke gemeente zich daadwerkelijk verbinden aan een oudere die een klein sociaal netwerk heeft? Of blijft het bij eens in de drie maanden een bezoekje?”

Eenzaamheid-op-website

Vooral ouderen die de zondagse diensten niet meer kunnen bezoeken dreigen volledig uit beeld te raken, volgens Irma. Als je met hen praat, geven ze ook aan dat ze het idee hebben er niet meer bij te horen. “Terwijl dit vaak mensen zijn die net als jij en ik een groot deel van hun leven actief meedraaiden in een kerkelijke gemeente.”

Maar dit is toch bijna niet te voorkomen, eerlijk gezegd?

“Dat moet je niet te gemakkelijk zeggen. De verantwoordelijkheid voor het contact houden met deze kwetsbare groep in de gemeente ligt niet bij henzelf maar bij de jongere, gezonde generatie. Zijn er gemeenteleden aan een oudere gekoppeld waar hij of zij daadwerkelijk op terug kan vallen? Zeker bij ouderen zonder kinderen zou ik daar sterk op aansturen; een soort mentorschap vanuit de kerkelijke gemeente.

Individualisme
Verder lijkt het mij goed als iedere kerkelijke gemeente helder heeft welke ouderen eenzaam zijn en welke gemeenteleden zwaar belast met mantelzorg. Mijn indruk is dat dit lang niet altijd helder is bij een gemeente en iemand de eindverantwoordelijkheid heeft. Dit is niet zozeer onwil maar meer onwetendheid. Ook is, denk ik, afgelopen decennia het individualisme de kerken binnengeslopen. Vrouwen werken vaak en hebben daardoor minder tijd om binnen de kerkelijke gemeente actief te zijn. Mensen hebben hun handen vol aan hun eigen leven.”